Zingeving in de patiëntenzorg. Hoe krijgt u er grip op?

Nu meer dan de helft van de Nederlanders zich niet tot een levensbeschouwelijke stroming rekent, vindt onze omgang met levensvragen vooral buiten kerkelijke gezindte of levensbeschouwelijke groepering plaats. Deze omgang is doorgaans impliciet en gebonden aan levensfasen. Elke levensfase heeft zijn eigen opgaven. Zingeving kan worden gedefinieerd als een – vanuit de patiënt gezien – samenhangend antwoord op die opgaven. Onderwerp van deze bijdrage is zingeving in de (aanloop naar de) vierde levensfase. De opgaven van deze levensfase zijn aanzienlijk. Voorbeelden zijn het verlies van een partner, het opgeven van de woning uit de derde levensfase, pensionering van de kinderen en het krijgen van dementie of corona. Als de patiënt tegen zulke opgaven niet is opgewassen, kan interventie door explicitering van levensvragen troost geven. Zorgmedewerkers (specialist ouderengeneeskunde, verpleegkundigen en verzorgenden, geestelijk verzorger) kunnen een rol spelen in de explicitering van en begeleiding naar herstel van zingeving. Flexibiliteit, creativiteit en zelfreflectie zijn belangrijk bij het grip krijgen op zingeving. Er zijn weinig vaste procedures en de eigen persoon tussen haakjes zetten kan niet.